Mỹ từ bỏ tàu thăm dò sao Hỏa

Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) vừa lập kế hoạch giải cứu tàu tự hành trên sao Hỏa, sau khi nó bị lún xuống cát hơn nửa năm nay.

Ảnh minh họa tàu thăm dò tự hành Spirit trên sao Hỏa. Ảnh: sundaymercury.net.

Theo AP, chiến dịch giải cứu có thể diễn ra trong nhiều tháng.

"Nếu nỗ lực của chúng tôi thất bại, chiếc bẫy cát đó có thể là điểm kết thúc chuyến thám hiểm sao Hỏa của thiết bị tự hành Spirit", Doug McCuistion, giám đốc chương trình thám hiểm sao Hỏa của NASA, phát biểu.

Trong lúc chạy lùi để quay trở lại điểm xuất phát vào tháng 4, những bánh xe của Spirit đã sa xuống cát mịn như bột trên hành tinh đỏ. Thiết bị càng cố ngoi lên thì bánh càng lún sâu xuống cát.

Sau khi tham khảo nhiều giải pháp cứu nạn với những thiết bị thăm dò mô hình, NASA tuyên bố họ đã có kế hoạch giải cứu Spirit. Theo kế hoạch này, các kỹ sư sẽ để cho Spirit tiến về phía trước.

"Nếu thiết bị tự hành tiến lên thì có lẽ bánh của nó sẽ thoát khỏi cát", Ashley Stroupe, người điều khiển Spirit, nhận định.

Spirit đáp xuống sao Hỏa với 6 bánh xe, nhưng ngay sau đó chiếc bánh đầu tiên bên phải hỏng. Nó đã chạy khắp hành tinh đỏ với chiếc bánh hỏng ấy trước khi mắc kẹt. Những bức ảnh mà thiết bị tự hành gửi về trái đất cho thấy phía dưới nó có vài viên đá. Sự hiện diện của những viên đá ấy khiến nỗ lực thoát nạn của Spirit trở nên khó khăn hơn.

Chiến dịch giải cứu này là thách thức lớn nhất của NASA kể từ khi hai thiết bị thăm dò Spirit và Opportunity đáp xuống sao Hỏa vào năm 2004. Chúng gây ngạc nhiên vì hoạt động lâu hơn thời gian dự kiến. Nỗ lực giải cứu Spirit sẽ được thực hiện tới tháng 2 năm sau và có thể tiếp tục sau đó. Nếu chiến dịch thất bại, một ủy ban sẽ được thành lập để quyết định số phận Spirit.

AP nhận xét rằng 2009 là năm khó khăn với Spirit. Ngoài việc mắc kẹt, nó còn gặp trục trặc ở bộ nhớ và ăng-ten. Mặc dù gặp nạn, thiết bị tự hành không hề nghỉ ngơi. Nó vẫn đang "cần mẫn" phân tích đất ở ngay bên dưới để tìm hiểu môi trường sao Hỏa trong quá khứ.

Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) hôm qua thông báo sẽ không cố gắng liên lạc với thiết bị thăm dò tự hành Spirit trên sao Hỏa, và nhận định có thể nó đã “chết” trong mùa đông lạnh giá trên hành tinh đỏ.

Hình minh họa tàu thăm dò Spirit trên bề mặt sao Hỏa. Ảnh: newfrontiernews.com.

“NASA sẽ chấm dứt nỗ lực liên lạc với Spirit, thiết bị thăm dò sao Hỏa mà chúng tôi liên lạc lần cuối vào ngày 22/3/2010”, AFP dẫn thông báo của NASA. Thiết bị tự hành này được thiết kế để hoạt động trong ba tháng trên sao Hỏa, song nó đã tồn tại hơn sáu năm sau khi hạ cánh xuống bề mặt sao Hỏa vào tháng 1/2004.

Năm ngoái NASA thông báo Spirit - cỗ xe có khối lượng 180 kg và sáu bánh – đã hỏng do lún xuống cát trong hố Troy ở bán cầu nam của sao Hỏa. Mọi nỗ lực giải cứu đều không giúp Spirit thoát khỏi cát. Ngoài ra cát còn che kín các tấm pin mặt trời khiến thiết bị không thể sạc điện, AFP cho biết.

Các nhà khoa học của NASA từng hy vọng rằng sau khi mùa đông trên sao Hỏa trôi qua, Spirit sẽ nhận đủ ánh sáng từ mặt trời để sạc pin, nhưng tình hình không diễn ra như mong đợi của họ. Do hệ thống làm nóng không nhận được đủ điện để hoạt động, nhiều bộ phận quan trọng của Spirit đã hỏng trong môi trường lạnh giá.

Trong khi đó, NASA đang tập trung sự chú ý vào việc chế tạo thiết bị thăm dò sao Hỏa mới, có tên Curiosity và sẽ được phóng trong tháng 11 tới.